Zutphen Torenstad

Zutphania Turrita, oftewel Zutphen Torenstad.

Vanwege het grote aantal historische gebouwen met een toren werd Zutphen vanaf de middeleeuwen al regelmatig aangeduid als Torenstad. In 1975 (het monumentenjaar) is Zutphen ook officieel uitgeroepen tot Torenstad. Omdat er in het centrum van Zutphen weinig tot geen moderne hoogbouw staat, zijn de historische torenspitsen goed zichtbaar en vormen zo de skyline van Zutphen.

Zutphen telt, als je goed kijkt, wel tientallen torens, maar de meest in het oog springende en bekende torens zijn de Walburgistoren, Wijnhuistoren, Sint Janskerk, Broederenkerk en Watertoren. De torens (m.u.v. de Watertoren) zijn ontstaan in de middeleeuwen, toen Zutphen in de 12e eeuw stadsrechten kreeg en zich ook verder ging ontwikkelen. Er kwam een bakstenen stadsmuur om de stad heen om indringers tegen te houden. Aan het eind van de 13e eeuw was de stad volledig ommuurd en werd binnen de muren verder gebouwd. Diverse torens stegen al gauw boven de stad uit. De Walburgistoren was ooit 109 meter hoog, maar brandde door blikseminslag in 1600 af. Deze prachtige blikvanger is momenteel 76 meter hoog. Het inwoneraantal binnen de stad groeide snel door en de stad moest uitbreiden. In de 14e eeuw ontstond de Nieuwstad, ten noorden van de oude stad. In de 15e en 16e eeuw kwam de Spittaalstad (het gebied rondom de Laarstraat en Spittaalstraat) ten oosten van de oude stad tot stand. Destijds was de hele stad ommuurd en telde de stadsmuur, naast van torens voorziene stadspoorten en twee waterpoorten over de Berkel, wel 24 muurtorens. Het grootste gedeelte van de stadsmuur en de torens zijn in de loop van de tijd afgebroken, toen de stad moderniseerde en nog verder uitbreidde. Gelukkig is nog een aantal middeleeuwse torens bewaard gebleven, zoals de Drogenapstoren, Bourgonjetoren en Kruittoren. Samen met de wat grotere torens bepalen zij nu het stadsbeeld van Zutphen als Torenstad.